Proziaki – podkarpackie placki na sodzie
W tradycji kuchni regionalnej Podkarpacia wpisały się jako rodzaj pieczywa, placków albo bułeczek z dodatkiem „prozy”, czyli sody oczyszczonej. Stąd też wdzięczna nazwa proziaki – podkarpackie placki na sodzie albo bułki na maślance i sodzie. Inne określenia tych placków to prozioki, prołozioki, prołzioki, sodziaki prosioki, placki na sodzie oraz łosuchy.
Dawniej pieczono je na kuchni kaflowej opalanej drewnem. Tradycja wypiekania proziaków sięga 150 lat. Przyrządzano je na Podkarpaciu głównie wtedy, kiedy zabrakło chleba. Biedniejsi mieszkańcy wypiekali chleb raz na dwa tygodnie, zamożniejsi raz w tygodniu, zwykle w sobotę.
Przepisy na proziaki nieznacznie różnią się od siebie. Receptura tych placków opiera się głównie na mące pszennej (czasem też dodatku żytniej), sodzie, jajku oraz kwaśnym mleku/kefirze/maślance czy też zwykłej wodzie. Niektóre gospodynie dodają do ciasta również trochę twarogu, który z pewnością korzystnie wpłynie na smak bułeczek. Postanowiłam więc uwzględnić go w moim przepisie na podkarpackie placki na sodzie.
Placki na sodzie bardzo posmakowały zarówno mnie, jak i mojemu mężowi. Robiłam je już kilka razy na śniadanie 🙂 Swoim wyglądem przypominają bułeczki.
Placki te mają ciekawy posmak sody i do tego są lekko słodkawe. Niestety jak każde bułki, proziaki szybko tracą świeżość. Najsmaczniejsze się jeszcze ciepłe, zaraz po upieczeniu. Najlepiej zjeść te placki jeszcze tego samego dnia. Na następny dzień tracą wilgotność, stają się suche i twardawe, choć też zjadliwe.
Zobacz także
→ bliny, drożdżowe placki pszenno-gryczane
→ moskole, placki ziemniaczane po góralsku.
(około 20 sztuk)
Składniki:
– ½ kg mąki pszennej
– 1 szklanka zsiadłego mleka, kefiru lub maślanki (użyłam zsiadłego mleka)
– 100g twarogu półtłustego lub tłustego
– 1-2 jajka
– 1 łyżeczka sody oczyszczonej
– 1 płaska łyżeczka soli
– ½ łyżeczki cukru
▌Jak zrobić proziaki – podkarpackie placki na sodzie?
Do miski wlać zsiadłe mleko, kefir albo maślankę i dodać pozostałe składniki. Wyrobić gładkie, elastyczne ciasto. Następnie rozwałkować je na grubość 1,5-2 cm i szklanką wykrawać kółka lub kwadraty o boku 5-7 cm.
Placki układać na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Wstawić do nagrzanego do 180°C piekarnika i piec do zarumienia z obu stron. Można także usmażyć proziaki na rozgrzanej patelni bez tłuszczu na niewielkim ogniu pod przykryciem, do momentu zarumienienia. Osobiście wolę wersję z piekarnika.
Proziaki podawać na śniadanie lub kolację zamiast pieczywa. Stanowią ciekawy zamiennik klasycznych bułek. Najsmaczniejsze są jeszcze ciepłe z posmarowane masłem, masłem czosnkowym lub twarogiem i miodem, popijane kubkiem mleka, kefiru albo maślanki. Podkarpackie placki na sodzie można spożywać również z dżemem albo z konfiturą.
Smacznego!
Helen G.
Galeria zdjęć
Bardzo lubię proziaki, ale nie robię ich zbyt często. Teraz mam na nie ochotę 🙂
Chętnie wypróbuję Twój przepis na proziaki 🙂
mniam 🙂
Muszę wypróbować, bo wydają się być proste w przygotowaniu 🙂
Już kilka razy sięgałam po Twój przepis na proziaki i muszę stwierdzić, że są przepyszne! Awiem co mówię – pochodzę z Podkarpacia i proziaki jadało się u nas bardzo często 🙂 Tylko te „nasze” były kanciaste – blat rozwałkowanego ciasta kroiło się nożem na paski, a te na mniejsze kawałki. Robiłam je zarówno w piekarniku, jak i na suchej, rozgrzanej patelni i ta druga wersja dla nas jest smaczniejsza, a na pewno szybsza. Bardzo polecam przepis, palce lizać. Zwłaszcza w niedzielę rano, gdy zabraknie świeżego pieczywa.
Cieszę się, że ci smakują 🙂 Też je czasem lubię robić na weekendowe śniadanie 🙂