Moskole, placki ziemniaczane po góralsku

Moskole, placki ziemniaczane po góralsku

To placki z mąki i ugotowanych ziemniaków. Moskole są określane też moskalami oraz podhalańskim lub góralskim chlebem. Mnie osobiście moskole przypominają trochę placki ziemniaczane. Kuchnia góralska fascynuje w swej prostocie. Nigdzie nie jadłam tak pysznych mięs, jak właśnie w karczmach na Podhalu! Nawet, kiedy przez ponad rok mieszkałam w Kościelisku. Poznałam wtedy smak regionalnych moskoli. Ale zajadałam się także oscypkami, bundzem i kwaśnicą.

Dawniej piekło się moskole na blasze kuchennej zaopatrzonej w drewniany uchwyt, w tradycyjnym, węglowym piecu. Placki te wyrabiano z mąki owsianej, czasem żytniej, obecnie z pszennej. W poszczególnych regionach Podhala dodawano do nich drożdże, proszek do pieczenia, sodę, jajko albo kwaśne mleko. W przypadku moskoli grulanych mieszano ugotowane ziemniaki z surowymi utartymi i podawano je ze smalcem.

Moskole jadało się zarówno na ciepło, jak i na zimno. Podawano je głównie na śniadanie. Były także tradycyjną potrawą podczas Wigilii w góralskich domostwach.

Skąd moskole się wzięły w kuchni podhalańskiej? Jeńcy rosyjscy w okresie I wojny światowej, ciężko pracowali fizycznie tym regionie, a żywili się z konieczności niezbyt wyszukanymi potrawami ludowymi, wywodzącymi się z Rosji. Piekli takie placki na prymitywnie urządzonych paleniskach obok miejsc pracy. Często było to ognisko nakryte blachą. Góralom spodobał się ich sposób wypiekania placków z mąki owsianej i utłuczonych ziemniaków i w ten sposób potrawa ta na dobre zapisała się w tradycji kulinarnej Podhala.

Moskole podaje się z masłem czosnkowym, bryndzą, rzadziej ze skwarkami. Moje wrażenia? Stosunkowo szybko się je przyrządza. Warto jedynie wcześniej ugotować sobie ziemniaki (nawet poprzedniego dnia), aby były chłodne. Moskole można przyrządzić je dwa sposoby, co też uczyniłam. Albo smażyć na suchej patelni na wolnym ogniu pod przykryciem lub też upiec w piekarniku. Zdecydowanie lepiej smakują mi te drugie. Przypominają chlebki pita, są też lżejsze w środku od tych pieczonych na patelni 🙂

„Moskole spolone,

flaki przypolone,

hej! te gospodynie

haw nie wydarzone.”

fragment z książki Zdzisławy Zegadłówny „Kuchnia góralska” 1986.

Zobacz także:

→ proziaki, podkarpackie placki na sodzie

→ bliny, drożdżowe placki pszenno-gryczane.

(Dla 4-5 osób)

Składniki:

– 1 kg ziemniaków

– 500g mąki pszennej

– 2 jajka

– ¾ szklanki kwaśnego mleka bądź maślanki

– 1 czubata łyżeczka soli

– pieprz

Dodatki (do wyboru):

– masło czosnkowe – miękkie masło należy wymieszać z ¼ łyżeczki dobrej soli np. morskiej lub himalajskiej oraz dodać 2-3 ząbki czosnku przeciśniętego przez praskę. Następnie dokładnie wymieszać w miseczce.

– bryndza

▌Jak zrobić moskole, placki ziemniaczane po góralsku?

Ziemniaki obrać, opłukać, ugotować w osolonej wodzie. Następnie dokładnie utłuc albo przecisnąć przez praskę. Wystudzić. Dodać do masy jajka, przesianą mąkę oraz kwaśne mleko. Doprawić solą i pieprzem. Ciasto chwilę wyrabiać na oprószonej mąką stolnicy. Uformować owalne placki o grubości ok. 1 cm. Piec na patelni na małym ogniu pod przykrywką, najlepiej bez dodatku tłuszczu do momentu zarumienienia, następnie przewrócić na drugą stronę.

Moskole można także upiec w piekarniku (tę wersję polecam bardziej) w temperaturze 180°C przez około 30 minut, do momentu zarumienienia. Moskole podawać z masłem czosnkowym albo posmarowane bryndzą. Ja swoje dodatkowo posypałam suszoną natką pietruszki i mieloną słodką papryką.

Smacznego!

Helen G.

+ 6
Galeria zdjęć